Nieuwe kozijnen staan vaak bovenaan het wensenlijstje bij comfortklachten: tocht, koudeval bij het raam, condens of hoge stookkosten. Maar wat doet zo’n vervanging met het energielabel van je woning? Meer dan je denkt. Kozijnen en glas vormen samen een groot deel van de buitenschil. Verbeter je die, dan zakt het warmteverlies, stijgt het wooncomfort én kan je label merkbaar verbeteren. Dat is prettig voor je energierekening, maar ook voor de verkoopwaarde en de aantrekkelijkheid van je huis op bijvoorbeeld Funda.

Hoe telt het energielabel kozijnen en glas mee?

Bij het bepalen van het energielabel kijkt een energieadviseur naar alle onderdelen van de woning: dak, vloer, gevel, installaties én natuurlijk ramen met kozijnen. De software rekent onder meer met de U-waarde (warmteverlies per m²) van het complete raam: dus glas plus kozijn. Enkel glas en oude houten of aluminium kozijnen zonder thermische onderbreking scoren zwak; HR++ of triple glas met goed isolerende kozijnen juist sterk. Hoe lager de U-waarde, hoe minder warmte je verliest en hoe beter de score.

Daarnaast weegt luchtdichtheid mee. Nieuwe kozijnen sluiten doorgaans beter, waardoor kieren verdwijnen en de warmte minder weglekt. Laat je wel altijd ventilatievoorzieningen opnemen, zoals roosters of een mechanisch systeem, zodat het binnenklimaat gezond blijft.

Hoeveel labelstappen zijn haalbaar?

Dat hangt af van je uitgangssituatie en van wat je precies vervangt. Een grove indicatie:

Woning uit de jaren 60–80 met enkel glas en verouderde kozijnen: overstappen naar HR++ glas met geïsoleerde kozijnen kan één tot twee labelstappen schelen.

Heeft de woning al HR-glas, maar zijn de kozijnen slecht en zitten er kieren? Vernieuwing met kierdichting en HR++ of triple glas kan alsnog een duidelijke sprong geven, soms het verschil tussen bijvoorbeeld label D en C/B.

Combineer je nieuwe kozijnen met andere maatregelen (spouwmuurisolatie, dakisolatie of een zuinige warmtepomp), dan komt een label A of zelfs A+ in beeld, afhankelijk van de woning.

Let op: dit zijn praktijkervaringen en richtlijnen. Het werkelijke effect wordt bepaald door de totale schil, het glasoppervlak en de installaties. Een energieadviseur kan dit vooraf doorrekenen.

Kunststof, hout of aluminium: wat is het slimst?

Alle drie kunnen goed scoren, mits je let op details:

Kunststof: vaak gunstige isolatiewaarde en onderhoudsarm. Let op de profielkwaliteit en sluitingen.

Hout: zeer goede isolatie mogelijk en eenvoudig te repareren. Kies voor kwalitatieve afwerking en goed schilderwerk voor lange levensduur.

Aluminium: kies altijd voor profielen met thermische onderbreking; zonder zo’n onderbreking geleidt het profiel te veel warmte weg.

Het glas is minstens zo belangrijk. HR++ is voor veel woningen een uitstekende balans tussen prijs en prestatie. Triple glas biedt meer isolatie en helpt ook tegen zomerse opwarming, zeker in combinatie met zonwerend glas of buitenzonwering. Vraag je leverancier naar U-waarde (hoe lager hoe beter) en de zogeheten g-waarde (hoeveel zonnewarmte binnenkomt). Zo vind je de juiste mix van wintercomfort en zomerkoelte.

Comfort: meer dan alleen de stookkosten

Nieuwe kozijnen met goed glas pakken meerdere ongemakken tegelijk aan: minder tocht, geen koudeval langs de ramen, minder condens en vaak betere geluidswering. In leefruimtes voelt het prettiger aan bij lagere thermostaatstanden, waardoor je ongemerkt energie bespaart. Vergeet de afwerking niet: kierdicht strips, goede sluitingen en vakkundige montage bepalen het eindresultaat.

Ventilatie niet vergeten

Beter isoleren betekent ook: slimmer ventileren. Integreer bij de vervanging ventilatieroosters of kies voor vraaggestuurde ventilatie. Zo voorkom je vochtproblemen en blijft de luchtkwaliteit op peil. In het label telt een goed ventilatiesysteem mee, maar belangrijker nog: het wooncomfort blijft constant, ook na het luchtdicht maken van de schil.

Wat kost het en wat levert het op?

Richtbedragen (indicatief, inclusief montage):

HR++ glas met nieuwe kozijnen: grofweg €800–€1.200 per m² gevelopening, afhankelijk van profiel, maatwerk en bereikbaarheid.

Triple glas met hoogwaardige profielen: vaak 15–30% duurder dan HR++.

De besparing verschilt per woning. Bij een tussenwoning met veel enkelglas is een reductie van 300–600 m³ gas per jaar niet ongewoon na vervanging door HR++ en betere kierdichting. Reken je met €1,20 per m³, dan is dat €360–€720 per jaar. Triple glas kan nog iets meer opleveren, zeker bij grote glaspartijen of hoekwoningen met veel windbelasting.

Check ook subsidies. Via de ISDE-regeling is er vaak tegemoetkoming voor glasisolatie en soms voor kozijnpanelen of deuren, mits je aan de voorwaarden en minimumoppervlaktes voldoet en het laten uitvoeren door een erkend bedrijf. Kijk voor de actuele bedragen en eisen op de website van de RVO of vraag dit na bij je installateur.

Checklist: zo haal je het meeste uit nieuwe kozijnen

Vraag naar de U-waarde van het hele raam (glas + kozijn). Streef bij HR++ naar circa 1,2 W/m²K of lager; bij triple kan dit richting 0,8–1,0 gaan.

Kies afstandhouders met lage warmtedoorgang (bijv. “warme kant”-afstandhouders) om condens aan de randen te beperken.

Let op luchtdichting: goede aanslagen, rubbers en sluitpunten. Montagekwaliteit is cruciaal.

Integreer ventilatieroosters of plan een passend ventilatiesysteem.

Denk aan zomercomfort: zonwerend glas of buitenzonwering op zuid- en westgevels.

Check subsidievoorwaarden vóór opdracht.

Laat na de werkzaamheden het energielabel actualiseren, zodat de verbetering zichtbaar wordt.

Wanneer laat je het label bijwerken?

Heb je enkel glas vervangen door HR++ of triple, en zijn de kozijnen aantoonbaar verbeterd? Dan is het verstandig om het label te laten herberekenen. Dat is vooral interessant als je gaat verkopen of herfinancieren, maar ook als je eenvoudig wilt aantonen dat je woning zuiniger is geworden. Wil je snel prijzen en beschikbaarheid zien, dan kun je energielabel aanbieders vergelijken en direct een afspraak inplannen.